I - J : iustitia - iynx

iustitia xxxxxxxx

De godin der gerechtigheid en der handhaving van de wetten. Zij wordt meestal voorgesteld als eene jonkvrouw met een diadeem op het voorhoofd, eene weegschaal in de rechter- en een hoorn des overvloeds of een zwaard in de linkerhand. Deze attributen dienden om hare macht en hare onkreukbare rechtvaardigheid aanteduiden.

 

iuturna

De nymph van eene bron, eene rivier en een meer in Latium, wier water eene genezende kracht bezat. Men noemde haar de gemalin van Ianus en de moeder van Fontus, een goddelijk wezen, dat het bestuur voerde over de bronnen. Zij werd aangeroepen, wanneer er gebrek was aan water, en al degenen, die met water te doen hadden, vierden haar ter eere een feest, de Iuturnalia genaamd. Iupiter schonk haar zijne liefde en als loon voor hare wederliefde tevens de onsterfelijkheid. - Iuturna wordt door den Romeinschen dichter Vergilius de zuster genoemd van Turnus, den koning der Rutuliërs, die door de hand van Aeneas viel. Zij ondersteunde hem in den oorlog, zoo krachtig als zij kon, totdat Iupiter haar door de Dirae (Zie aldaar.) zulk eenen schrik inboezemde, dat zij hem moest verlaten. Daarop werd het door de goden over Turnus beschoren doodslot vervuld.

iuventa / iuventas

Eene godin der jeugd, die reeds in zeer oude tijden te Rome vereerd werd, o. a. door allen, die de toga virilis mochten gaan dragen en dus den mannelijken leeftijd hadden bereikt, een muntstuk in haren tempel te doen offeren. Zij werd bijna geheelenal vereenzelvigd met de Grieksche Hebe. Zelfs werd zij evenals deze de gade genoemd van Hercules. (Herakles).

ixion

Een koning van Thessalië. Hij huwde met Dia, de dochter van Deïoneus, doch weigerde naderhand de beloofde bruidsgeschenken aan den vader zijner gade te geven. Daarom maakte deze zich meester van eenige paarden van Ixion en nam die tot pand. Ixion beloofde daarop aan Deïoneus hem alles te zullen geven, wat hij verlangde, en noodigde hem bij zich, doch onder voorwendsel van hem eene goudmijn te wijzen, bracht hij hem op eene plaats, waar hij hem in eenen kuil met gloeiende kolen gevuld deed nederstorten. Het was de eerste moord, die sinds de schepping der menschen door den eenen aanverwant op den anderen gepleegd werd. Geen mensch op aarde was in staat Ixion van zulk eene zware bloedschuld te reinigen. Eindelijk deed Zeus zelf dit en hij kreeg Ixion zóó lief, dat hij hem zijne vriendschap schonk en hem noodigde aan de tafel der goden. Doch met snoode ondankbaarheid streefde nu Ixion naar de liefde van Hera. Zeus, bij wien zijne gemalin hare klachten kwam aanbrengen, vergaf zijnen vriend ook dit onrecht en schiep eene wolk, Nephele, die de gedaante had van Hera, waarmede Ixion nu voortaan leefde en bij wie hij de Kentauren verwekte.

Cornelisz van Haarlem, Cornelis
Ixion, 1588
Olieverf op doek, 192 x 152 cm

Toen hij echter zich begon te verhoovaardigen op de liefde, hem, naar hij meende, door de koningin des hemels bewezen, wekte hij daarmede den toorn op van Zeus, die hem in den Tartaros slingerde, waar hij vastgebonden werd aan een altoos ronddraaiend rad. De nevensgaande afbeelding stelt Ixion voor met Tantalos en Sisyphos, die evenals hij in de onderwereld eeuwigdurende kwellingen moeten ondergaan.

Afbeelding afkomstig van Bulfinch ( http://www.bulfinch.org/fables )

iynx

Een vogel, die bekend was om zijne luidruchtigheid en snapachtigheid, wien men de gave toekende van liefde in het hart der menschen te wekken, en die gevangen werd om als toovermiddel tot opwekking van liefde gebruikt te worden. Men verhaalde, dat Iynx oorspronkelijk een schoon meisje geweest was, hetwelk in den dienst stond van Io, (Zie aldaar.) en dat door toovermiddelen Zeus tot deze had gelokt. Tot straf hiervoor zou zij door Hera in een vogel veranderd zijn.