|
I - J : iustitia - iynx
iustitia xxxxxxxx
De godin der gerechtigheid en der
handhaving van de wetten. Zij wordt meestal voorgesteld als eene jonkvrouw
met een diadeem op het voorhoofd, eene weegschaal in de rechter- en
een hoorn des overvloeds of een zwaard in de linkerhand. Deze attributen
dienden om hare macht en hare onkreukbare rechtvaardigheid aanteduiden.
iuturna
De nymph van eene bron, eene rivier en een meer
in Latium, wier water eene genezende kracht bezat. Men noemde haar de
gemalin van Ianus en de moeder van Fontus,
een goddelijk wezen, dat het bestuur voerde over de bronnen. Zij werd
aangeroepen, wanneer er gebrek was aan water, en al degenen, die met
water te doen hadden, vierden haar ter eere een feest, de Iuturnalia
genaamd. Iupiter schonk haar zijne liefde
en als loon voor hare wederliefde tevens de onsterfelijkheid. - Iuturna
wordt door den Romeinschen dichter Vergilius de zuster genoemd van Turnus,
den koning der Rutuliërs, die door de hand van Aeneas
viel. Zij ondersteunde hem in den oorlog, zoo krachtig als zij kon,
totdat Iupiter haar door de Dirae (Zie
aldaar.) zulk eenen schrik inboezemde, dat zij hem moest verlaten. Daarop
werd het door de goden over Turnus beschoren doodslot vervuld.
iuventa / iuventas
Eene godin der jeugd, die reeds in zeer
oude tijden te Rome vereerd werd, o. a. door allen, die de toga virilis
mochten gaan dragen en dus den mannelijken leeftijd hadden bereikt,
een muntstuk in haren tempel te doen offeren. Zij werd bijna geheelenal
vereenzelvigd met de Grieksche Hebe. Zelfs
werd zij evenals deze de gade genoemd van Hercules.
(Herakles).
ixion
Een koning van Thessalië. Hij huwde met
Dia, de dochter van Deïoneus,
doch weigerde naderhand de beloofde bruidsgeschenken aan den vader zijner
gade te geven. Daarom maakte deze zich meester van eenige paarden van
Ixion en nam die tot pand. Ixion beloofde daarop aan Deïoneus hem
alles te zullen geven, wat hij verlangde, en noodigde hem bij zich,
doch onder voorwendsel van hem eene goudmijn te wijzen, bracht hij hem
op eene plaats, waar hij hem in eenen kuil met gloeiende kolen gevuld
deed nederstorten. Het was de eerste moord, die sinds de schepping der
menschen door den eenen aanverwant op den anderen gepleegd werd. Geen
mensch op aarde was in staat Ixion van zulk eene zware bloedschuld te
reinigen. Eindelijk deed Zeus zelf dit
en hij kreeg Ixion zóó lief, dat hij hem zijne vriendschap
schonk en hem noodigde aan de tafel der goden. Doch met snoode ondankbaarheid
streefde nu Ixion naar de liefde van Hera.
Zeus, bij wien zijne gemalin hare klachten kwam aanbrengen, vergaf zijnen
vriend ook dit onrecht en schiep eene wolk, Nephele,
die de gedaante had van Hera, waarmede Ixion nu voortaan leefde en bij
wie hij de Kentauren verwekte.
Cornelisz van Haarlem, Cornelis
Ixion, 1588
Olieverf op doek, 192 x 152 cm
Toen hij echter zich begon te verhoovaardigen
op de liefde, hem, naar hij meende, door de koningin des hemels bewezen,
wekte hij daarmede den toorn op van Zeus, die hem in den Tartaros
slingerde, waar hij vastgebonden werd aan een altoos ronddraaiend rad.
De nevensgaande afbeelding stelt Ixion voor met Tantalos
en Sisyphos, die evenals hij in de onderwereld
eeuwigdurende kwellingen moeten ondergaan.
iynx
Een vogel, die bekend was om zijne luidruchtigheid
en snapachtigheid, wien men de gave toekende van liefde in het hart der
menschen te wekken, en die gevangen werd om als toovermiddel tot opwekking
van liefde gebruikt te worden. Men verhaalde, dat Iynx oorspronkelijk
een schoon meisje geweest was, hetwelk in den dienst stond van Io,
(Zie aldaar.) en dat door toovermiddelen Zeus
tot deze had gelokt. Tot straf hiervoor zou zij door Hera
in een vogel veranderd zijn.
|